Trong thời đại số hóa, chỉ cần vài cú nhấp chuột, bạn có thể dễ dàng tìm thấy hàng trăm bản vẽ nhà ở được chia sẻ miễn phí trên mạng. Với tâm lý muốn tiết kiệm chi phí thiết kế hoặc “có sẵn cái đẹp rồi thì dùng luôn”, nhiều gia chủ đã chọn tải những bản vẽ này về và hy vọng có thể dùng để xây nhà thật. Tuy nhiên, thực tế lại không đơn giản như vậy.
1. Thực trạng: Lấy bản vẽ, mong tiết kiệm
Không ít người đang trong giai đoạn chuẩn bị xây nhà đã chia sẻ rằng họ cảm thấy “tốn kém” nếu phải thuê kiến trúc sư thiết kế riêng. Vì vậy, họ cố gắng tìm các bản vẽ có sẵn, đặc biệt là những mẫu “đẹp, hiện đại” được chia sẻ trên các trang diễn đàn, mạng xã hội hoặc các website tổng hợp. Một số còn nhờ thợ thi công làm theo y chang bản vẽ, với kỳ vọng vừa nhanh, vừa rẻ.
2. Thực tế: Tưởng tiết kiệm, nhưng lại tốn kém hơn
Tuy nhiên, đa phần các bản vẽ có sẵn đó chỉ là hình mẫu tham khảo, không phản ánh đúng điều kiện thực tế như: hướng đất, diện tích khu đất, mật độ xây dựng địa phương, nhu cầu sử dụng của gia đình, khí hậu vùng miền hay kết cấu nền móng.
Kết quả là khi triển khai thi công:
- Phải sửa lại bản vẽ nhiều lần, làm chậm tiến độ và phát sinh chi phí tư vấn lại.
- Không phù hợp công năng sử dụng: nhà có thể đẹp trên giấy nhưng không đáp ứng được thói quen sinh hoạt thực tế.
- Tăng chi phí xây dựng: kết cấu bị “đôn lên” hoặc dùng vật liệu không tối ưu vì không tính toán kỹ ngay từ đầu.
- Bị vướng pháp lý hoặc sai quy định địa phương, dẫn đến không xin được giấy phép xây dựng hoặc bị buộc phải điều chỉnh.
3. Vì sao không nên dùng bản vẽ có sẵn?
Mỗi căn nhà là một bài toán riêng, không chỉ về thẩm mỹ mà còn là sự kết hợp của nhiều yếu tố kỹ thuật và cá nhân hóa:
- Kích thước đất: mỗi khu đất có kích thước, hình dạng, địa chất khác nhau. Dùng bản vẽ sai tỷ lệ có thể khiến nhà méo mó hoặc thừa thiếu không hợp lý.
- Thói quen sống của gia đình: ví dụ nhà có người già cần phòng ở tầng trệt, hoặc vợ chồng làm việc online cần phòng làm việc riêng.
- Hướng nắng, hướng gió, thông thoáng: bản vẽ mạng không tính được yếu tố này, dẫn đến nhà ở bị nóng, bí hoặc thiếu ánh sáng.
- Tài chính cụ thể của mỗi người: bản vẽ sẵn có thể dùng vật liệu đắt tiền hoặc cách xây dựng không phù hợp với ngân sách thực tế.
Kết luận
Bản vẽ trên mạng chỉ nên là nguồn tham khảo ý tưởng về mặt hình thức. Để có một ngôi nhà thực sự phù hợp với nhu cầu sống, đúng công năng, tối ưu chi phí và đảm bảo an toàn kỹ thuật, gia chủ vẫn cần làm việc với kiến trúc sư để thiết kế riêng cho chính mình. Việc đầu tư đúng ngay từ khâu thiết kế không chỉ giúp bạn tránh phát sinh mà còn tạo ra một không gian sống lâu dài, thoải mái và hạnh phúc.
ThS.KTS Phạm Thanh Truyền
Cựu Giảng viên ĐH Kiến trúc TP.HCM
Tổng Giám đốc Cát Mộc Group
