Khi xây dựng một ngôi nhà, không ít chủ đầu tư muốn thay đổi thiết kế giữa chừng vì “thấy chưa ưng”, “nghĩ ra phương án hay hơn”, hoặc “vừa tham khảo nhà hàng xóm thấy đẹp hơn”…
Việc điều chỉnh thiết kế khi công trình đang thi công là khá phổ biến, nhưng nếu không cẩn trọng, sẽ gây ra nhiều hệ lụy như phát sinh chi phí, kéo dài thời gian, ảnh hưởng kết cấu, thậm chí nguy hiểm về kỹ thuật và pháp lý.
1. Những lý do thường gặp khiến chủ nhà muốn thay đổi thiết kế giữa chừng
- Thay đổi công năng: thêm phòng, đổi vị trí cầu thang, chuyển nhà vệ sinh, mở rộng bếp…
- Cập nhật xu hướng mới: đang xây thì thấy mẫu nhà khác đẹp hơn, muốn “bắt trend”.
- Nhu cầu phát sinh: có thêm thành viên gia đình, cần phòng làm việc, không gian thờ riêng…
- Chưa hình dung được bản vẽ 2D: đến khi lên khung mới thấy không hợp lý.
- Bị tác động bởi ý kiến người thân, hàng xóm.
Tất cả đều xuất phát từ mong muốn có ngôi nhà tốt nhất, nhưng cần cân nhắc kỹ lưỡng trước khi thay đổi.
2. Hệ lụy nếu chỉnh sửa thiết kế không đúng lúc
Sửa thiết kế khi đang thi công giống như “đổi bản vẽ khi máy đã chạy”. Nếu không kiểm soát tốt, sẽ gặp:
- Phá dỡ tốn kém: phải đập dầm, tường, cầu thang đã xây → lãng phí vật tư, mất công
- Gây rối tiến độ: kéo dài thời gian thi công, ảnh hưởng dây chuyền các hạng mục khác
- Ảnh hưởng kết cấu: thay đổi dầm, cột, tường chịu lực nếu không có tính toán → gây nguy hiểm
- Làm sai giấy phép xây dựng: nếu sửa sai lệch nhiều so với hồ sơ đã duyệt
- Mâu thuẫn giữa các bên: chủ đầu tư – KTS – nhà thầu dễ mất lòng tin lẫn nhau
3. Khi nào có thể điều chỉnh thiết kế trong quá trình thi công?
Không phải lúc nào việc điều chỉnh cũng sai. Một số thay đổi nếu được tính toán đúng, có cơ sở kỹ thuật rõ ràng, vẫn có thể thực hiện mà không ảnh hưởng đến công trình. Ví dụ:
- Điều chỉnh vách ngăn phi kết cấu (tường nhẹ) ở giai đoạn hoàn thiện
- Thay đổi vật liệu hoàn thiện, màu sắc, kiểu cửa, lan can, gạch lát
- Chuyển vị trí thiết bị điện nước nếu hệ thống chưa lắp đặt cố định
- Điều chỉnh mặt tiền, chi tiết kiến trúc nhỏ nhưng không thay đổi kết cấu chịu lực
Nguyên tắc quan trọng: Nếu thay đổi có ảnh hưởng đến hệ kết cấu (cột, dầm, móng) hoặc quy hoạch tổng thể → cần có sự kiểm tra và điều chỉnh lại bản vẽ kết cấu + xin điều chỉnh giấy phép (nếu cần).
4. Cần làm gì khi muốn sửa thiết kế trong quá trình xây dựng?
- Trao đổi ngay với kiến trúc sư phụ trách: để kiểm tra ảnh hưởng đến kết cấu, công năng, kỹ thuật.
- Không quyết định chỉ dựa vào cảm tính hoặc lời góp ý không có chuyên môn.
- Cân đối giữa lợi ích thay đổi và thiệt hại phát sinh: thời gian, chi phí, chất lượng.
- Thực hiện điều chỉnh bằng văn bản: cập nhật bản vẽ, có chữ ký đồng thuận giữa các bên (chủ đầu tư – thiết kế – thi công).
- Giám sát kỹ lại phần thi công sau khi sửa: đảm bảo phần sửa đổi vẫn đúng kỹ thuật và an toàn.
Kết luận:
Một ngôi nhà đẹp không chỉ ở hình dáng, mà còn ở tính hợp lý, an toàn và sự hài hòa từ đầu đến cuối.
Càng chuẩn bị kỹ trong giai đoạn thiết kế – càng ít rủi ro phát sinh khi thi công. Nếu chưa hình dung rõ công năng, kiến trúc, hãy yêu cầu kiến trúc sư dựng phối cảnh 3D, mô phỏng thực tế bằng hình ảnh hoặc walkthrough video.
Sửa nhà đang xây là quyền của bạn. Nhưng sửa đúng cách, đúng lúc và đúng người mới là quyết định khôn ngoan.
Nhóm Tư Vấn Kỹ Thuật Xây Dựng CÁT MỘC Group.
