Trả lời:
Công trình hướng Tây thường gặp vấn đề nắng gắt và nhiệt độ cao vào buổi chiều, nên cần những giải pháp thiết kế và xử lý vật lý kiến trúc để giảm hấp thụ nhiệt, đảm bảo thoáng mát và tiết kiệm năng lượng. Dưới đây là các giải pháp hiệu quả:

1. Bố trí công năng hợp lý
• Đưa các không gian phụ ra phía Tây: nhà vệ sinh, kho, hành lang, cầu thang… để cách nhiệt cho không gian sinh hoạt chính.
• Không bố trí phòng ngủ ở mặt Tây, nếu có thì cần tăng cường cách nhiệt và thông gió.

2. Tạo lớp vỏ bảo vệ – xử lý mặt đứng
• Dùng hệ lam chắn nắng (horizontal/vertical louver): bằng bê tông, gỗ, nhôm… để chắn nắng trực tiếp.
• Tường hai lớp, tường rỗng hoặc có lớp cách nhiệt bên trong: giảm truyền nhiệt vào nhà.
• Trồng cây dây leo hoặc giàn cây mặt đứng: giảm nhiệt bức xạ và tạo thẩm mỹ sinh thái.
• Ốp đá sáng màu hoặc vật liệu phản xạ nắng: như gạch bông gió, tấm nhôm nhăn, tường xanh…

3. Sử dụng mái và sàn hiệu quả
• Mái che đua ra phía Tây: kết hợp ban công, mái hiên hoặc hệ lam.
• Mái bằng tấm cách nhiệt, mái xanh (green roof) hoặc mái có lớp không khí thông thoáng.
• Lát sàn sân trước bằng vật liệu không giữ nhiệt, tránh gạch đỏ, bê tông trơn.
4. Tăng cường thông gió – đối lưu
• Tạo giếng trời, khe hút gió, cửa sổ đối lưu: để khí nóng thoát lên cao.
• Sử dụng cửa sổ mở quay hoặc lật ở vị trí bắt gió: tận dụng gió tự nhiên.

5. Vật liệu và kính cách nhiệt
• Dùng kính Low-E, kính phản quang hoặc dán phim cách nhiệt cho cửa sổ Tây.
• Hạn chế diện tích kính lớn ở mặt Tây, nếu có phải kết hợp rèm dày hoặc lam che.
• Sơn cách nhiệt ngoài trời, trần thạch cao chống nóng, vật liệu sơn có thành phần ceramic.
6. Thiết kế cảnh quan làm mát
• Trồng cây tán lớn, cây bụi chắn nắng chiều ở sân phía Tây.
• Hồ nước, hòn non bộ, vòi phun hoặc mặt nước nhỏ giúp hạ nhiệt không khí…
Tùy vào quy mô, mức đầu tư, thể loại công trình mà chúng ta có những giải pháp phù hợp.

Thân mến.
ThS.KTS Phạm Thanh Truyền
Cựu Giảng viên Đại học Kiến Trúc HCM
Tổng Giám đốc Cát Mộc Group
————————————————–
Bệnh viện Đại Học Y Dược Buôn Ma Thuột,
công trình đoạt giải thưởng Kiến Châu Á 2023.